Z kart historii Gminnej Biblioteki Publicznej w Kiełczygłowie

 

Wertując protokoły z posiedzeń Kiełczygłowskiej Rady Gminy natrafiłam na wiadomości dotyczące powstania biblioteki gminnej. Na I posiedzeniu odbytym 20 stycznia 1937r. radni przyjęli porządek obrad sesji, który liczył 10 punktów. 3 punkt sesji to uchwalenie regulaminu biblioteki gminnej.
Obecni na sesji :
- przewodniczący – Wójt Władysław Puchalski
- protokolant – sekretarz gminy Stanisław Adamek
- członkowie podwójci Kazimierz Dłubak, ławnik Józef Glanc
- radni Stanisław Oleszczyk, Antoni Majewski, Stanisław Łakomski, Józef Konieczka, Józef Maliszak, Andrzej Nowicki, Władysław Mendak, Franciszek Kubiak, Franciszek Pluta, Franciszek Krysiak, Jakub Mielczarek, Antoni Brożyna, Franciszek Różycki, Władysław Niedbalski
Goście zaproszeni :
- dozór szkolny Franciszek Mizera – prezes, Mikołaj Falendysz – sekretarz
- Oskar Paszke – przewodniczący Gminnego Komitetu Budowy 7 kl. Publicznej szkoły powszechnej w Kiełczygłowie
Nieobecni na sesji :
- ławnik Adam Dźbik – usprawiedliwiony
- radny Kazimierz Niciński – nieusprawiedliwiony
Radni zostali zapoznani z regulaminem Wydziału Powiatowego w Wieluniu z dnia 10.10.1936r. i zatwierdzonego przez Powiatową Komisję Oświaty Pozaszkolnej dla publicznych bibliotek gminnych z dnia 31.07.1936r. Po wysłuchaniu przewodniczącego – Wójta Władysława Puchalskiego radni bez dyskusji, jednogłośnie przyjęli uchwałę o uchwaleniu regulaminu dla wspomnianej biblioteki.
Na posiedzeniu Zarządu Gminnego odbytego 22.03.1937r. w obecności przewodniczący – wójt Władysław Puchalski, członkowie podwójt Kazimierz Dłubak, ławnicy Józef Glanc, Adam Dźbik, protokolant – sekretarz gminy Stanisław Adamek
2 punkt posiedzenia to zamówienie książek dla organizującej się biblioteki wg wykazu otrzymanego przez C.T.O i K.R z zakresu rolnictwa i działu społeczno – oświatowego. Wykaz zostanie wysłany do Książnicy dla Rolników w Warszawie za pośrednictwem Powiatowej Centrali Bibliotecznej. 
W protokole z posiedzenia Zarządu Gminnego odbytego w dniu 13.12.1937r. znajduje się zapis : przeznaczono na zakup książek dla gminnej biblioteki 100zł. Natomiast w protokole posiedzenia Zarządu Gminnego odbytego 07.01.1939r. w porządku obrad jest punkt 3 ułożenie preliminarza budżetu administracyjnego gminy na rok 1939/1940 gdzie pod pozycją 24 zapis założenie i utrzymanie gminnej biblioteki publicznej przewidziano 112zł.
Kto był pierwszym kierownikiem biblioteki i gdzie się znajdowała niestety w dokumentach z sesji nie było żadnych informacji. Mimo rozmów z najstarszymi mieszkańcami nie udało się ustalić.
Rozpoczęła się II wojna światowa a wraz z nią zamknięcie ; szkół, kościołów, bibliotek itp. Okupant dążył do likwidacji wszystkiego co polskie. Po zakończeniu II wojny światowej najważniejszą sprawą dla Oświaty była likwidacja analfabetyzmu. W dniu 17.04.1946r. wydano „Dekret o bibliotekach i opiece nad zbiorami publicznymi”. To właśnie na jego podstawie wydano zarządzenie do władz samorządowych o opiekę nad bibliotekami. Ministerstwo Oświaty przyjęło nadzór nad zakładaniem bibliotek. Tak się też stało w naszej gminie. W protokóle z posiedzenia prezydium kiełczygłowskiej Gminnej Rady Narodowej z 26.11.1947r. punktem 5 było sprawa biblioteki gminnej. Prezydium po zapoznaniu się z pismem Rady Państwa z 10.10.1947r. i instrukcji dla terenowych rad narodowych postanawia założyć w gminie bibliotekę ponieważ doceniają znaczenie upowszechnienie książek każdemu obywatelowi i dlatego na następnym plenum Rady Gminy powołany zostanie Gminny Komitet Biblioteczny jako organ doradczy Gminnej Rady Narodowej. Już na sesji Kiełczygłowskiej Gminnej Rady Narodowej odbytej 13.03.1948r. w sprawozdaniu przewodniczącego GRN i delegata do Powiatowej Rady Narodowej Antoni Brożyna poinformował, że utworzono Gminny Komitet Biblioteczny, który zajmie się urządzeniem biblioteki gminnej i na ten cel przewidziany już został w budżecie gminnym odpowiedni kredyt (brak jest informacji kto był w tym komitecie).
Na posiedzeniu Kiełczygłowskiej Gminnej Rady w dniu 13.09.1948r. w obecności :
- przewodniczący GRN Antoni Brożyna
- członkowie GRN Stanisław Przydacz, Wincenty Pluskota, Stanisław Wróblewski, Antoni Cichowicz, Józef Łuczak, Władysław Beśka, Bolesław Sierszyński, Józef Skoczylas, Józef Brożyna, Roch Kasielski, Antoni Mizera, Bolesław Wiśniewski, Kazimierz Pietruszka,
- nieobecni usprawiedliwieni : Stefan Spychała, Feliks Spychała, Stanisław Borczyk, Józef Majewski.
- nieobecni nieusprawiedliwieni : Bogusław Kopczyński, Franciszek Mizera, Józef Beśka, Stefan Beśka, Zygmunt Zatorski, Kazimierz Mielczarek, Józef Dźbik.
Porządek dzienny obrad posiadał 13 punktów. 10 punkt to sprawa uruchomienia biblioteki gminnej. Przewodniczący Gminnej Rady Antoni Brożyna zapoznał zebranych członków z ogólnikiem nr 54 Kancelarii Rady Państwa z 21.07.1948r. , oraz zarządzeniem Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 28.07.1948r. w sprawie uruchomienia biblioteki gminnej. Przewodniczący poinformował również, że Gminny Komitet Biblioteczny (brak informacji kto był w tym komitecie) zebrał dotychczas wśród ludności ok. 25 niepełnych tomów książek, pochodzących z przedwojennej biblioteki gminnej, które będą zaczątkiem obecnej biblioteki. Tak więc te słowa potwierdzają, że Biblioteka Gminna w 1937r. istniała. Na sesji Rady Gminy 13.09.1948r. dla biblioteki przewidziano budżet na rok bieżący 12000zł i od miejscowej Spółdzielni 8000zł. Pieniądze miały być przeznaczone na zakup sprzętu dla biblioteki. Na bibliotekarza powołano panią Eugenię Matułową nauczycielkę 7 klasy Szkoły Powszechnej w Kiełczygłowie. Rada Gminy zobowiązała Zarząd Gminy aby wspólnie z Gminnym Komitetem Bibliotecznym i Gminną Komisją Oświatową zajął się w trybie pilnym zakupem sprzętu dla wspomnianej biblioteki. Czasowe pomieszczenia biblioteka gminna znalazła w baraku tutejszej szkoły o pow. 14,10m2 . W protokole z posiedzenia Prezydium Kiełczygłowskiej Rady Narodowej wspólnie z Zarządem Gminy w dniu 27.11.1948r. punkt 2 sprawa uruchomienia biblioteki gminnej Przewodniczący Prezydium GRN Antoni Brożyna udzielił głosu pani Eugenii Matułowej, która zapoznała zebranych z potrzebami dla otwarcia biblioteki : tj. stół, krzesła, skrzynki na kartoteki, biurko, druki, itp. Po wysłuchani informacji polecono Wójtowi gminy o zajęcie się kupnem potrzebnych mebli dla biblioteki. Wiosną 1949r. po opróżnieniu przez Agencję Pocztową 2 pokoi, biblioteka miała być przeniesiona do budynku Zarządu Gminnego (jednak biblioteka w tym baraku znajdowała się do 1955r. mimo próśb kierownika szkoły, że lokal ten potrzebny jest na kancelarię nie można jej było gdzie umieścić).
Dnia 09.12.1948r. na posiedzeniu Kiełczygłowskiej Gminnej Rady w 7 porządku obrad była sprawa utworzenia punktów bibliotecznych. Przewodniczący Gminnej Rady Antoni Brożyna zapoznał członków z ogólnikiem nr 69 Kancelarii Rady Państwa z dnia 24.11.1948r. i zarządzeniem Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 27.11.1948r. dotyczącym organizacji punktów bibliotecznych. Rada Gminy biorąc pod uwagę fakt, że macierzysta biblioteka gminna powstanie w Kiełczygłowie i jej uroczyste otwarcie nastąpi 19.12.1948r. według programu przygotowanego przez Gminny Komitet Biblioteczny (brak nazwisk i brak dokumentacji w tej sprawie) postanawia zorganizować 1 punkt biblioteczny w lokalu szkoły podstawowej (kancelaria) w Hucie. Na kierownika tego punktu wytypowano kierownika szkoły Józefa Łudczaka. 
Czy otwarcie biblioteki gminnej odbyło się 19.12.1948r. i kto na nim był nie udało się ustalić. Ponieważ nie zachowały się dokumenty w tej sprawie. 
1 wpis do księgi inwentarzowej biblioteki gminnej zaczyna się datą 07.01.1949r. Wg tej księgi Ministerstwo Oświaty przekazało bibliotece 490 książek wraz z księgą inwentarzową. Dnia 14.03.1949r. na posiedzeniu kiełczygłowskiej Rady Gminy przyznano budżet dla biblioteki na rok bieżący w wysokości 133.815zł. Na koniec 1949r. biblioteka posiadała 815 książek. W latach 1948 – 1957 przy bibliotece gminnej działały punkty biblioteczne, które mieściły się przeważnie w szkołach i obsługiwane były przez nauczycieli :
Huta, Kiełczygłówek, Obrów, Skoczyalsy, Beresie Małe, Brutus
Jakie formy pracy prowadziła wówczas biblioteka gminna trudno stwierdzić. Informacje są skąpe (nie zachowały się dokumenty z tego okresu) zachowały się sprawozdania roczne niekompletne.
Cząstkowe materiały wskazują, że organizowano m.in. 
- maj 1954 przygotowanie gazetki ściennej o tematyce związanej z pracą w planie 6 letnim,
- maj 1954 wieczór literacki w świetlicy – omówienie znaczenia pracy w życiu jednostki i w służbie dla państwa
- czerwiec 1954 Zlot Powiatowy Konkursu Czytelników Wiejskich w Wieluniu wytypowała i zatwierdziła z gminy Kiełczygłów jako Przewodniczkę czytelnictwa p. Irenę Kuchciak
- czerwie 1954 Wojewódzki Zlot Czytelniczy który odbył się w Sieradzu. Powiatowa Biblioteka Publiczna w Wieluniu wytypowała i zaprosiła wyróżnionego uczestnika Antoniego Kuchcika wraz z kierownikiem biblioteki Eugenią Matułową
Rok 1956 meldunek z przebiegu Ogólnopolskiego Konkursu Czytelników Wiejskich, formy pracy :
- wystaw 3
- wieczory dyskusyjne 2
- pogadanki 2
- gazetki ścienne 2
- nowych punktów bibliotecznych 1
- innych 2
W części opisowej podano przykłady stosowanych form pracy 
- zainteresowanie powieścią historyczną 
- poczytność dzieł Stalina
Jak już wspomniałam bibliotekę gminną w rok 1955 przeniesiono z baraku szkolnego do budynku pożydowskiego obecnie ul. Piotrkowska.

Początkowo znajdowała się na piętrze i zajmowała 2 pomieszczenia, potem przeniesiono ją na parter do jednego pomieszczenia tego budynku i w roku 1964 przeniesiono do drewnianego budynku pani Otomańskiej obecnie ul. Zielona gdzie początkowo posiadała 1 pomieszczenie potem po wyprowadzce lokatorów otrzymała dodatkowe pomieszczenie. Ale zarwała się podłoga i w roku 1971 przeniesiono bibliotekę do budynki p. Janeckiego obecnie ul. Piotrkowska.

W styczniu 1980r. przeniesiono bibliotekę do budynku p. Pędziwiatra obecnie ul. Świerczewskiego gdzie zajmowała 2 pomieszczenia.

Na przełomie listopada i grudnia 1990r. biblioteka zajmuje lokal (po starszej gminie, którą opuszcza weterynaria) o pow. 60m2 
W 1999r. otrzymuje biblioteka ( po wyprowadzce lokatorów) następne 60m2